Tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung – tên thật là Quách Văn Chung, sinh ngày 21-9-1927 tại Sài Gòn – đã trút hơi thở cuối cùng lúc 23 giờ ngày 22 – 01 ở Bệnh viện UCI Orange, tiểu bang California, Mỹ; hưởng thọ 91 tuổi.
1. Tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung
1.1 Cuộc đời danh hài Văn Chung
Tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung – Cuộc Đời và Sự Nghiệp
Năm 1948, Văn Chung học cổ nhạc với Bảy Quới và được giới thiệu tham gia vào Ban Việt Nam Cổ nhạc Đoàn của Đài phát thanh Pháp Á. Tại đây, ông hát chung với Thanh Hương và được khán giả chú ý.
Năm 1952, Văn Chung kết hôn cùng “đệ nhất đào thương” Thanh Hương, và sau đó vào Đoàn Việt kịch Năm Châu của Nguyễn Thành Châu, cũng tức là cha vợ ông.
NS Thanh Hương – Đệ nhất đào thương, người vợ trước của NS Văn Chung.
Năm 1955, Văn Chung cùng vợ gia nhập đoàn Thanh Minh, đây là thời gian ông được báo giới đánh giá cao.
Năm 1957, ông và Thanh Hương vào đoàn Kim Chưởng, nổi danh với vở Nhặt cánh hoa rơi của soạn giả Thu An.
Từ năm 1960, ông cùng người vợ đầu là nghệ sĩ Thanh Hương tách riêng ra và lập gánh hát Thanh Hương-Văn Chung. Đến năm 1961 thì ông ly dị vợ và gia nhập đoàn Dạ Lý Hương. Tại đây, ông được biết nhiều hơn với vai trò diễn hề ở giữa thập niên 1960, bắt đầu với vở Tiền rừng bạc biển của Nguyễn Phương.
Trước năm 1975, nghệ sĩ Văn Chung là một trong những danh hài nổi tiếng nhất Sài Gòn, cùng thời với Thanh Việt, Khả Năng, Phi Thoàn, Tùng Lâm, Thanh Hoài, Xuân Phát, La Thoại Tân.
Cuối thập niên 1960, Văn Chung kết hôn lần thứ hai với con gái của một doanh nhân. Năm 1992, cả gia đình ông định cư tại Westminster, California, Hoa Kỳ. Ông từng có thời gian dài hợp tác với Trung tâm Vân Sơn, biểu diễn trong các vở hài.
1.2 Sự nghiệp NS Văn Chung
Văn Chung từng tham gia diễn xuất trong các vở cải lương Tuyệt tình ca, Tìm lại cuộc đời, Khách sạn Hào Hoa, Tiền rừng bạc biển, Gái bán bar, Thảm kịch tuổi xanh và các phim điện ảnh Lệnh bà xã, Triệu phú bất đắc dĩ, Chàng ngốc gặp hên, Con ma nhà họ Hứa, Vật đổi sao dời.
1.3 Nghệ sĩ Văn Chung từ trần
Nghệ sĩ Văn Chung đã trút hơi thở cuối cùng lúc 23 giờ ngày 22 tháng 1 năm 2018, tại Bệnh viện UCI Orange, California, Hoa Kỳ, hưởng thọ 91 tuổi.
Tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung – Cuộc Đời và Sự Nghiệp
2. Một vài thông tin thú vị về Danh Hài Văn Chung
2.1 Danh hài Văn Chung – tiếng cười mộc mạc giữa đời thường
NSND Kim Cương, Lệ Thủy… thương tiếc danh hài vừa mất ở tuổi 91 tại Mỹ vì tài năng diễn xuất và đức sống giản dị, khiêm nhường của ông.
Nghệ sĩ hài Văn Chung qua đời khuya 22/1 (giờ địa phương) tại California sau nhiều ngày nhập viện vì bệnh tim, cao huyết áp. Những năm cuối đời, tình trạng sức khỏe của ông dần sa sút vì phải đeo máy trợ tim. Sự ra đi đột ngột của danh hài một thời khiến nhiều nghệ sĩ sân khấu trong và ngoài nước bàng hoàng. Với nhiều nghệ sĩ sân khấu gạo cội như Kim Cương, Lệ Thủy…, Văn Chung là đàn anh đáng ngưỡng mộ, sống khiêm nhường.
Tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung – Cuộc Đời và Sự Nghiệp
Nghe tin báo danh hài Văn Chung qua đời qua điện thoại, Nghệ sĩ Nhân dân Kim Cương thốt lên bàng hoàng: “Thật sao?”. Văn Chung là một trong những nghệ sĩ lão làng mà “kỳ nữ” được dịp cộng tác nhiều lần cách đây vài thập niên. Bà kể, những nghệ sĩ cải lương diễn cho đoàn kịch của bà rất ít, trong đó, Văn Chung là gương mặt để lại nhiều ấn tượng.
Văn Chung sinh năm 1927 tại Sài Gòn. Năm 1948, ông theo học cổ nhạc với nhạc sĩ Bảy Quới, gây ấn tượng với thính giả đài phát thanh lúc đó. Ông nổi tiếng với các vai trong những vở Tuyệt tình ca, Tìm lại cuộc đời, Khách sạn Hào Hoa, Tiền rừng bạc biển, Gái bán bar, Thảm kịch tuổi xanh… Sau khi kết hôn với nghệ sĩ Thanh Hương – con gái cố Nghệ sĩ Nhân dân Năm Châu, một đào thương thời bấy giờ – ông càng trở nên nổi tiếng. Năm 1957, ông gia nhập vào gánh hát Kim Chưởng – Thanh Hương.
Thập niên 1960, sau khi chia tay nghệ sĩ Thanh Hương, ông bắt đầu thành công khi lấn sân diễn hài và vọng cổ hài. Ông thành công ở lĩnh vực phim ảnh khi đóng những vai hề trong các bộ phim như Lệnh bà xã, Triệu phú bất đắc dĩ, Con ma nhà họ Hứa… Sau khi sang Mỹ định cư cùng người vợ sau và các con, ông tiếp tục giữ lửa đam mê cải lương với chương trình Cổ nhạc phương Nam, cùng với nghệ sĩ Phượng Liên, Tuấn Châu, NSƯT Ngọc Đáng, Philip Nam, Cẩm Thu…
Tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung – Cuộc Đời và Sự Nghiệp
2.2 Văn Chung là cây hài kỳ cựu với nét diễn duyên dáng, mộc mạc
NSND Bạch Tuyết bồi hồi nhớ đến quãng thời gian trước năm 1975, khi bà cùng ông có dịp diễn chung trong nhiều vở. Bạch Tuyết đánh giá cao khả năng hóa thân vào nhân vật. Ông vốn là nghệ sĩ cải lương nổi tiếng ở đoàn Thanh Hương – Văn Chung, do ông và vợ cũ – nghệ sĩ Thanh Hương thành lập. Sau khi hôn nhân tan vỡ, ông rút khỏi đoàn và gia nhập vào đoàn Dạ Lý Hương. Từ đó, ông cùng Bạch Tuyết, Hùng Cường… kết hợp trong nhiều vở gây tiếng vang.
NSND Kim Cương kể cố danh hài là đồng nghiệp bà quý trong thời gian làm việc chung vì lối diễn nhiệt huyết. Với bà, Văn Chung diễn “bất chấp tuổi tác”. “Khi về già, anh vẫn diễn với tiếng cười thoải mái, nhẹ nhàng như thuở hai mươi. Ngoài đời, anh cũng đùa giỡn với tôi và các đàn em và quên bẵng đi chuyện tuổi tác ngày càng cao. Có lẽ, đó đã là bản chất nghệ sĩ của anh”, Kim Cương kể.
Tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung – Cuộc Đời và Sự Nghiệp
NSND Bạch Tuyết còn nhớ rõ thời điểm Văn Chung nổi lên như một danh hài là khi ông tham gia vào vở Gái bán bar của soạn giả Hoa Phượng. Nhận thấy nét diễn xuất mộc mạc, duyên dáng của Văn Chung, soạn giả viết “đo ni đóng giày” cho ông nhiều vai gây hài. Trong đó, vai lão nho bất đắc chí trong Gái bán bar của Văn Chung để lại ấn tượng sâu đậm với công chúng đương thời, dù vở này có nhiều tên tuổi khác tham gia như Bạch Tuyết, Hùng Cường, Dũng Thanh Lâm… Từ đó, ông trở thành kép chính, chuyên đảm nhận các vai diễn hài hước. Diễn xuất biến hóa, đa dạng giúp ông luôn thể hiện thành công các nhân vật khiến khán giả vừa cười vừa ghét.
Nghệ sĩ Thanh Thanh Tâm, Ngọc Đáng, Tuấn Châu (trái sang) mừng thọ “ông Bảy” Văn Chung. Ảnh: Thanh Hiệp.
2.3 Văn Chung còn được nhớ đến với phong cách điềm đạm, giản dị
Bạch Tuyết quý ông ở bản tính hiền lành. “Hầu như ông chẳng làm mích lòng ai bao giờ. Mỗi lần lên sân khấu tập, ông nghiêm túc, sống hết mình với vai diễn. Ông là một trong những nghệ sĩ tôi kính nể nhất, dẫu sau này, chúng tôi không còn dịp cộng tác với nhau khi ông sang Mỹ định cư”, Bạch Tuyết kể. Bạn bè ở Mỹ về nước, kể cho bà nghe chuyện Văn Chung vẫn miệt mài “giữ lửa” cải lương nơi xứ người, bà lại thêm phần quý trọng đàn anh.
Nghệ sĩ Kim Cương nhớ nhất tính xởi lởi, cởi mở của Văn Chung. Vài năm trước, khi Kim Cương sang Mỹ công tác, lúc này Văn Chung còn khỏe, biết tin, ông lặn lội tìm đến tận nơi gặp bà. Nắm chặt tay nhau, cả hai mừng mừng tủi tủi. Văn Chung rưng rưng: “Tôi nhớ quê hương, nhớ sân khấu quá cô à”. Đó là lần cuối Kim Cương được gặp đàn anh đáng kính một thời. “Thôi, coi như anh cũng đã sống trọn một cuộc đời”, bà ngậm ngùi.
Với NSND Lệ Thủy, lối sống có tình, có nghĩa của cố danh hài Văn Chung là điều khiến bà nuối tiếc khôn nguôi khi ông mất. Sau khi Văn Chung sang Mỹ định cư, Lệ Thủy ít còn dịp gặp nhau. Mỗi lần bà có dịp đi công tác ở California, đôi bạn cũ lâu ngày tái ngộ lại trò chuyện. Dẫu là cây đa cây đề trong làng sân khấu, nổi tiếng sớm trước Lệ Thủy, ông vẫn ra sức giúp đỡ đàn em khi diễn. Cùng nhau cộng tác trong các vở vọng cổ hài như Trúng độc đắc, Cưới gấp, bà học ở ông lối diễn hài ý nhị và nâng đỡ bạn diễn. “Hai ngày nay, đi diễn, tôi gặp nhiều đồng nghiệp cũ, ai cũng rớt nước mắt nhắc đến Văn Chung vì thương ông quá đỗi”, Lệ Thủy chia sẻ.
Cuối đời, cố danh hài đau đáu ước mong được về lại quê hương biểu diễn để tri ân công chúng. Theo đạo diễn Thanh Hiệp – người từng trò chuyện nhiều lần với nghệ sĩ Văn Chung, ông ấp ủ một chương trình tái ngộ khán giả quê nhà. Thế nhưng, việc gắn thiết bị trợ tim khiến ông luôn phải nhọc nhằn khi di chuyển, không được phép ngồi lâu trên máy bay.
Ở tuổi già, Văn Chung (phải) vẫn thường xuyên chăm sóc cho người vợ gắn bó cùng mình suốt nửa thế kỷ. Ảnh: Thanh Hiệp.
Những tháng năm sống ở Mỹ, ngoài tình yêu cho cải lương, ông dành thời gian chăm sóc người vợ sau – bà Quỳnh Lan. Bà vốn là con gái một doanh nhân, thời trẻ vì trót yêu tiếng hát của ông mà chấp nhận lấy người đã qua một đời vợ. NSƯT Ngọc Đáng – người thân thiết với gia đình cố nghệ sĩ ở Mỹ – kể nhiều năm gần đây, vợ ông già yếu, bị mất trí nhớ, Văn Chung ở cạnh chăm sóc từng miếng ăn, giấc ngủ. “Lúc nào, ông cũng ở cạnh vợ, ông bảo gì là bà làm theo như một đứa trẻ”, nghệ sĩ kể. Họ trải qua 50 năm sống êm đềm cạnh nhau, với trái ngọt là ba người con, gồm một gái, hai trai cùng những đứa cháu ngoan.
3. Thương tiếc sự ra đi của danh hài Văn Chung
Chiều 29-1, theo giờ địa phương tại bang California, Mỹ, đông đảo nghệ sĩ hải ngoại đã đến tiễn đưa danh hài Văn Chung về nơi an nghỉ cuối cùng.
Danh hài Bảo Quốc, nghệ sĩ Châu Thanh, Philip Nam, Tuấn Châu, Hoài Tâm, Quang Minh đã cùng đẩy quan tài của người nghệ sĩ được xem là cây đại thụ của làng hài đến nơi an nghỉ cuối cùng.
NSƯT Bảo Quốc nói trong nước mắt: “Tôi rất buồn vì một nhân tài như nghệ sĩ Văn Chung đã ra đi vĩnh viễn, một người mà vùng trời nghệ thuật cải lương và hài kịch đã khắc ghi trong tâm tưởng những người yêu bộ môn cải lương sự rung động chân thật. Nếu làm nhìn lại quá trình cống hiến của ông sẽ nhận thấy hàng trăm vai diễn của nghệ sĩ đã gắn kết những tâm hồn, những con tim yêu sân khấu lại với nhau. Với ông tôi có nhiều ký ức đẹp. Thời trẻ của ông là một tấm gương sáng đối với thế hệ chúng tôi. Vĩnh biệt một người nghệ sĩ đã cống hiến cho đời nhiều niềm vui, tiếng cười thâm thúy, ý nghĩa”.
Đưa tiễn nghệ sĩ Văn Chung về nơi an nghỉ cuối cùng, NSND Diệp Lang từ San Diego đã đến cùng với vợ thắp nén hương tiễn biệt một tài danh của sân khấu.
Ôn lại nhiều kỷ niệm đẹp về NS Văn Chung, nghệ sĩ Châu Thanh xúc động cho biết, dù là lớp con cháu trong nghề, nhưng anh đã may mắn tiếp cận những vai diễn của NS Văn Chung khi có cơ hội được ca diễn chung với ông. “Tôi học hỏi từ phong cách ca diễn của một bậc tiền bối đã cống hiến cả đời cho nghệ thuật hóa thân trên sàn diễn. Tôi nhớ mãi dịp mùa xuân cách đây 10 năm, khi tôi sang Mỹ lần đầu tiên, được diễn chung sân khấu với ông, nghe ông kể chuyện đời, chuyện nghề,
Ông đã động viên tôi rất nhiều, Hồi ấy tôi đứng chung sân khấu với ông mà run lắm, được đứng hát bên cạnh thần tượng mình. Sau này tôi được gặp gỡ ông thường xuyên, trong những ngày các nghệ sĩ hải ngoại tổ chức cúng Tổ, ông đến thắp hương, tưởng nhớ những bậc hiền tài đã gầy dựng sự nghiệp nghệ thuật và dặn dò con cháu luôn ghi nhớ công ơn to lớn của các bậc soạn giả, đạo diễn, nhạc sư đã chắt chiu sáng tạo cho nghề những tinh hoa quý. Ông mất đi để lại sự trống trải đối với những nghệ sĩ trong và ngoài nước yêu mến ông” – nghệ sĩ Châu Thanh nói.
NS Philip Nam đã tưởng nhớ thần tượng sân khấu trong đời mình, anh cho biết: “Tôi tham dự một chương trình mà khán giả kiều bào ở hải ngoại rất thích bởi sự có mặt của bác bảy Văn Chung, đó là chương trình “Cổ nhạc phương nam”, các nghệ sĩ chúng tôi nhận được từ ông nhiều bài học quý. Ông là người nghệ sĩ đã đón nhận quá nhiều tình cảm của công chúng và luôn đền đáp để giữ vững tình thương đó bằng nhân cách sống, giữ đạo đức nghề nghiệp. Cách đây không lâu khi ông nhập viện, chúng tôi đến thăm đã nhìn thấy ông khỏe mạnh, tôi không nghĩ ở tuổi ngoài 90, mà gần như ông luôn trẻ hóa cảm xúc với một phong thái ca diễn không bao giờ buồn lụy. Tôi nhớ có lần soạn giả Viễn Châu có nói, “Sự phong phú trong các vai diễn của NS Văn Chung đã để lại những di sản quý giá cho sân khấu cải lương”. Đúng là trong ca diễn ông thuộc hàng thượng thặng về cách tìm tòi cho vai tuồng lúc nào cũng thăng hoa cảm xúc”.
NSƯT Phương Hồng Thủy đã đến tiễn đưa bậc nghệ sĩ lão thành mà chị tôn kính bằng trái tim đau xót khi “lần lượt những bậc nghệ sĩ tài danh ra đi, để lại nhiều tiếc thương cho đồng nghiệp bao thế hệ. Tôi không thể tin ông qua đời Những thông tin về ông khi vào bệnh viện điều trị căn bệnh tim đã làm chúng tôi lo lắng, sau đó nghe thông tin ông đã khỏe, tôi vui mừng. Hy vọng rằng khi chúng tôi tổ chức chương trình “Cải lương tôi yêu” tại Atlanta ông sẽ qua tham dự như lời đã hẹn, và rồi ông đột ngột ra đi và đó là cú sốc lớn với chúng tôi. Là một nghệ sĩ thuộc hàng con cháu, tôi rất ngưỡng mộ ông ở tài năng ca diễn nhưng dù là ngôi sao sáng ông vẫn sống rất khiêm tốn, giản dị. Những vai diễn của ông tôi tin sẽ mãi in sâu trong lòng công chúng và là kỷ niệm khó phai với riêng tôi” – NSƯT Phương Hồng Thủy đã khóc khi nói những lời này.
Từ những kỷ niệm của danh hài Văn Chung để lại cho đời, rất nhiều nghệ sĩ thế hệ đi sau đã học từ đức tính của ông để gắn bó với nghề một cách nghiêm túc. “Nghệ thuật biểu diễn với danh hài Văn Chung không phải là công việc mà là phận sự ông chọn để truyền đến người xem những thông điệp đẹp của cuộc đời” – nghệ sĩ Tuấn Châu chia sẻ.
Còn với nghệ sĩ Cẩm Thu, chị nói: “Tôi học hỏi ở ông một tinh thần lạc quan, hiếm khi nào nghe ông than về bệnh tình, ông chỉ nói về vợ mình, những điều ông lo nghĩ, ông sợ mình ra đi sớm sẽ không còn ai bầu bạn với bà. Nhưng rồi ông đã ra đi, bà bị bệnh mất trí nhớ, tiễn đưa ông trong sự lặng lẽ, khiến chúng tôi đau lòng khôn siết. Lúc tôi đến thăm ông bệnh, là khi ông đã biết mình khó vượt qua, trái lại ông không quá đau đớn mà cảm nhận rất rõ sự an ủi trong cái bắt tay, nụ cười của con cháu nghệ sĩ đến thăm mình. Bây giờ mỗi khi chúng tôi tổ chức chương trình “Cổ nhạc phương nam” là ai trong chúng tôi đều khóc vì nhớ đến ông. Tôi tin ông không mất đi mà sự nghiệp nghệ thuật của ông mãi mãi được lưu giữ trong trái tim người hâm mộ”.
4. Một vài hình ảnh nghệ sĩ danh hài Văn Chung
Dưới đây là một số hình ảnh của danh hài Văn Chung trên sân khấu cải lương và phim chiếu rạp thập niên 70 tại Sài Gòn.
NS Văn Chung, Phượng Liên, Hoàng Long, Kim Tuyến.
NS Văn Chung, Minh Tâm, Tài Lương, Phượng Liên, Dũng Thanh Lâm trên sân khấu cải lương.
NS Văn Chung trên sân khấu cải lương.
NS Văn Chung trong một bộ phim chiếu rạp thập niên 70.
Trên đây là những thông tin về tiểu sử nghệ sĩ hài Văn Chung mà Thế Giới Nghệ Sĩ muốn gởi đến bạn, cũng như cuộc đời sự nghiệp của Ông từ khi còn trẻ. Nếu thấy hay thì hãy like và share bài viết này nhé! Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết!
